Kısa Notlar – (Mayıs 2021)

    • İşyerlerinde , işlerin yürütülmesi sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zararlı durumlardan çalışanları korumak ve güvenliklerini sağlamak için yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalara İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) denir.
    • İTK (İş Teftiş Kurulu), İSGGM (İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü), İSGÜM (İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi), ÇASGEM (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi), SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu)
    • Ulusal İSG konseyinin başkanı Aile,Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlık Müsteşarıdır
    • Ulusal İSG Konseyi şu üyelerden oluşur: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Çalışma Genel Müdürlüğü, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Milli Eğitim Bakanlığı Temsilcisi, Sağlık Bakanlığı Temsilcisi, Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Temsilcisi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Temsilcisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığı Temsilcisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Temsilcisi, DPT Temsilcisi, DPB Temsilcisi, YÖK Temsilcisi, TİSK Temsilcisi, TÜRK iş Temsilcisi, Hak İş temsilcisi DİSK Temsilcisi, TOBB Temsilcisi, TESK Temsilcisi, Türkiye Kamu Sen Temsilcisi, Memur Sen Temsilcisi, KESK Temsilcisi, TMMOB Temsilcisi, TTB Temsilcisi, STK Temsilcisi.
    • Dünya ortalamasına göre Türkiyede her yıl en az 60.000 meslek hastalığı tanısı konması beklenirken bu sayı 500 ler civarındadır.
    • WHO = Dünya Sağlık Örgütü
    • İLO = Uluslararası Çalışma Örgütü
    • Uluslararası Çalışma Örgütü 1919 yılında kuruldu.
    • Türkiye İLO ya 1932 de Üye oldu.
    • Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı EU-OSHA; 1996 yılında Avrupa Birliği Resmi Kurumu olarak kuruldu.  Türkiye Bu ajansa Gözlemci statüsünde katılmaktadır.
    • Bernardino Ramazzini, İlk meslek hastalıkları kitabını yazmıştır ve kendisine İşyeri Hekimliğinin Babası denilir.
    • Paracelcus; Her madde zehirdir ve zehir olmayan madde yoktur, Zehir ile ilacı ayrına DOZdur demiştir.
    • Heredotos; İşçilere fazla besin verilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
    • Fabrikalar Yasası 1833 de İngiltere de çıkarılmış ve En küçük çalışma yaşını 10 olarak belirlemiş ve ilk  kez işe giriş muayenesi başlatılmıştır.
    • İLO nun kabul ettiği ilk sözleşme Çocuk işçilerin çalışma şartları hakkında olmuştur.
    • İLO nun 155 sayılı sözleşmesi “İş sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi “ adını almıştır.  Bu sözleşme İLO da 1981 yılında, Ülkemizde ise 2004 yılında kabul edilmiştir.
    • Filadelfiya Bildirgesi, 1944 yılında yayınlanmış ve Tarihi önem arzeden bir bildirgedir.
    • WHO, 1946 yılında Uluslararası Sağlık Konferansında kabul edilmiş ve Anayasası 7 Nisan 1948 yılında yürürlüğe girmiştir. 7 nisan Dünya Sağlık Günü olarak kutlanmaktadır.
    • Avrupa Birliği Direktifleri, Üye ülkeleri sonuçları açısından bağlayıcıdır.
    • Dünyada ilk toplu iş sözleşmesinin 1766 yılında Kütahya da imzalandığı tespit edilmiştir.
    • İşçiyi koruyan ilk mevzuat 1865 yılında düzenlenen “Dilaver Paşa Nizamnamesi” dir. Ancak bu, Padişah 1. Abdülaziz tarafından kabul edilmemiştir.
    • 1869 tarihli Maadin (Madenler) Nizamnamesi de, zamana göre çok ileri hususları olmasına rağmen,işverenler tarafından uygulanmamış ve hükümleri hayata geçirilememiştir.
    • Ereğli Haza-i Fahmiye Maden Amelesinin hukukuna Müteallik Kanun; 1921 yılında çıkarılmıştır ve Kömür işçilerine yönelik yasal hükümleri içermektedir.
    • 1926 tarihli Borçlar Kanunu, Bütün iş kollarının ele alınmasının Başlangıcıdır.
    • Ülkemizde İSG alanındaki en önemli ilk kanun 1930 tarihli Umumi Hıfzıssıhla Kanunu dur.  Bu kanunla 12 yaşından küçüklerin çalıştırılması, 12-16 yaşındaki çocukların 8 saatten fazla ve gece 20.00 den sonra çalıştırılmasını yasaklamış, gebeler hakkında hükümler konmuş ve İşçilerin sağlığını koruma ve iş emniyeti nizamnamesi nin çıkartılmasını öngörmüştür.
    • 1936 da 3008 Sayılı İş kanunu, Gerçek iş hukukunun başladığı ilk kanundur
    • 1967 de 931 Sayılı, 1971 de 1475 Sayılı, 2003 de 4857 Sayılı İş kanunu çıkarılmıştır.
    • İlk İSG kanunu 2012 yılında çıkarılan 6331 Sayılı kanundur
    • Tehlikenin oluşma ihtimali ile bu ihtimal gerçekleştiğinde ortaya çıkabilecek sonucun ciddiyeti RİSK tir.
    • Tehlike: Yaralanma, hastalık, hasar, zarar meydana getirme potansiyeli olan kaynak ya da durumdur.
    • İnsanların birbirleriyle veya meydana getirdikleri topluluklarla, yine insanların meydana getirdikleri toplulukların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen ve belirli özellikteki zorlayıcı kurallardan oluşan hükümler HUKUK adını alır.
    • Bir hukuk kuralı ile yapılması istenen veya yasaklanan bir işin ya da eylemin yerine getirilmesini sağlayan kamusal güce YAPTIRIM denir.
    • YOKLUK: Bir hukuki işlemin baştan itibaren yok kabul olunmasıdır. Mesela, Evlendirme memuru önünde yapılmayan bir evlenme hukuken Yok kabul edilir.
    • MUTLAK BUTLAN: Eşlerden biri evlenme akdinin yapıldığı sırada bir başkası ile evli bulunuyorsa bu işlem MUTLAK BUTLAN dır.
    • NİSPİ BUTLAN: Taraflardan biri evlenme akdinin yapıldığı sırada geçici bir nedenle temyiz kudretinden yoksun bulunduğunu iddia ediyorsa evlenmenin feshini dava edebilir, bu durum NİSPİ BUTLAN dır.
    • Hukuk KAMU ve ÖZEL hukuk olmak üzere ikiye ayrılır.
    • Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Ceza Hukuku, Yargılama Hukuku, Uluslararası Hukuk, İcra İflas hukuku ve Mali Hukuk KAMU HUKUKUNUN dallarıdır.
    • Özel Hukuk, bir toplumda eşit hak ve yetkilere sahip olan kişiler arasındaki ilişkileri düzenler ve Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku, Devletler Özel Hukuku, İş Hukuku, Sosyal Güvenlik Hukuku, Fikri Hukuk dallarına ayrılır.
    • Hukukun Kaynakları; Anayasa, Yasa, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi,, Yönetmelik, Yönerge ve Genelgelerdir.
    • Hukuk kurallarının müeyyidesi CEBRİ niteliktedir. Ahlak Kurallarının müeyyidesi ise VİCDAN AZABI dır.
    • Hukuk kurallarının koruyucusu Devletin Yetkili Organlarıdır.
    • Uluslararası anlaşmalar, önce imzalanır, sonra TBMM de onaylama aşamasına gelir. Mecliste onaylanmayan uluslararası anlaşmalar yükümlülük doğurmaz.
    • ANAYASA: Normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden ve kanunlardan farklı ve daha zor bir usulle konulan, değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünüdür.
    • Kanun yapma Yetkisi TBMM nindir. (öneri, görüşme, Kabul, Yayım)
    • Bir kanunun yürürlüğe girmesi belirtilmemişse, Resmi Gazetede yayımlandığı günü izleyen günden itibaren 45 gün sonra yürürlüğe girer.
    • Kanunlar anayasaya aykırı olmamalıdır. Ayrısı ise Belli makamların başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenir ve aykırılık bulunursa iptal edilir.
    • Kanun Hükmündeki Kararnameler , normlar hiyerarşisinde kanunlarla eş düzeydedir.
    • Onaylanmış ve Yürürlüğe konulmuş Uluslararası Andlaşmalar kanunlar gibi bağlayıcıdır ve idari makamlarca uygulanmak zorundadır.
  • Türkiye de uluslararası andlaşma imzalama yetkisi Cumhurbaşkanı, Başbakan, Dişişleri Bakanına aittir. Bunların dışında Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen kişiler de Türkiye adına Milletlerarası andlaşma yapma yetkisine sahiptirler.
Paylaş:

3 Comments on “Kısa Notlar – (Mayıs 2021)”

  1. Havva dedi ki:

    Teşekkür ederim. İyi bir özet olmuş. Emeginize sağlık.

  2. Serkan dedi ki:

    Kanun hükmünde kararnameler kaldırıldı hocam, yerine cumhurbaşkanlığı kararnameleri geldi. Emeğinize sağlık, teşekkür ederim.

    1. Teşekkürler. Konu ile ilgili güncel bir not yazarsan grupta paylaşalım Serkan kardeşim.

Bir Cevap Yazın