Ergonomi: Uygunluk, uyum anlamına gelir ve çeşitli iş ve çevre koşullarında insanların makinelerle ve kullandıkları malzemelerle ilişkisini konu edinir. İş sistemlerinin tasarımı ile güvenli ve etkili bir çalışma için gerekli insan gereksinimlerini karşılamayı amaçlar.
Ergonomi uzmanlarına Ergonomist denir.
Ergonomik tasarım yapılırken, kullanıcıya uygunluğu, kullanımının kolay olması, rahatlığı artırması, sağlık ve güvenliği artırması ve performansı artırması gibi durumlara dikkat edilir.
Ergonomik çalışma yeri düzenleme yöntemleri; Fizyolojik açıdan, antropometrik açıdan, psikolojik açıdan, bilgi tekniğine dayalı, güvenlik tekniğine dayalı, çevresel faktörler açısından diye ayrılır.
Antropometri, insan vücut ölçülerini konu edinen bir bilim dalıdır, Ergonomik tasarımla antropometrik verilerin %90 ı tasarım ölçüsü içinde yer alır. Statik antropometri, dinamik antropometri ve Kuvvetsel antropometri antropometri tipleridir.
Bir işin ergonomik olması için taşıması gereken özellikler, yapılabilirlik, katlanılabilirlik, beklenebilirlik, hoşnutluktur.
Dikkat gerektiren işler daha yüksekte ( 95- 110 cm), ağır işler daha düşükte (70- 90 cm) de yapılır.
İş fizyolojisi iş ve çalışma çevresinin etkileri sonucunda oluşan yüklenmeleri inceler. Dolaşım, solunum ve iskelet sisteminin işin metabolizmasından sağlanacak enerji gereksinimlerine verdiği cevapları konu edinir. İş sisteminin insan üzerinde oluşturduğu etkiler bütününe Yüklenme denir. Çalışanların bireysel özellikleri ve kapasitelerine bağlı olarak yüklenmeye karşı gösterdikleri toplam tepkiye zorlanma denir.
Fiziksel iş yükünü ölçmek için; Nabız frekansı, kan basıncı, oksijen tüketimi, solunum sıklığı, vücut sıcaklığı, kan biyokimyası ve idrardaki değişiklikler, elektromiyogram, kandaki laktik asit düzeyine bakılır.
Sürekli güç sınırı 4 kcal/ dakikadır. Dinlenme dört şekilde olabilir. İsteğe bağlı ara verme, gizli dinlenme (farklı bir iş), iş akışına bağlı ara verme ve Yasa ile belirlenen aralar.
Duruş (postür), Vücudun, başın, gövdenin, kol ve bacak üyelerinin boşluktaki konfigürasyonu, hizalanması olarak tanımlanmaktadır. Postür beş ana vücut parçasının mekanik etkileşimi ile meydana gelir. Bunlar bel kemiği, leğen kemiği, omur diskleri, kaslar ve deridir.
Fiziksel Ergonomi, Fiziksel etkinlikleriyle ilişkili olarak insanların anatomik, antropometrik, fizyolojik ve biyomekanik karakteristikleriyle ilgilenmektedir. Bilişsel ergonomi, Mühendislik psikolojisi olarak da adlandırılır, işin bilgi işleme gereksinimleriyle ilgilenir. Organizasyonel ve Yönetimsel Ergonomi ise Örgütsel yapıları, politika ve süreçleri dahil olmak üzere sosyoteknik sistemlerin en uygun duruma getirilmesiyle ilgilenir.